3.1 Onderzoeksmethoden - Scriptie Master Economie
Gegevens zijn op veel verschillende manieren te verzamelen. Er zijn verschillende kwantitatieve methoden die geschikt zijn om cijfermatig materiaal te verzamelen en die inzicht geven in relatief grote groepen. Daarnaast zijn er kwalitatieve methoden welke vaak worden gebruikt om meningen, opinies of kennis te meten. Over het algemeen zijn deze methoden het meest geschikt voor kleinere groepen omdat deze methoden vaak veel tijd per respondent kosten. Welke methode je kiest is erg afhankelijk van het onderwerp dat je hebt gekozen voor je onderzoek. Hieronder worden kort de meest voorkomende onderzoekstechnieken toegelicht. Vaak is bij een economische studie een literatuurstudie alleen niet genoeg en moet er ook vaak empirisch onderzoek worden uitgevoerd.
Kwalitatieve methoden
Observatieonderzoek
Bij observatieonderzoek wordt gebruikt gemaakt van systematische waarneming van bepaalde gedragingen van over het algemeen kleine groepen personen. Hierbij wordt alleen gelet op gedragingen die voor het onderzoek interessant zijn.
Open interview
Interviews worden vaak gehouden bij onderzoeken waar de onderzoeker de beleving of motieven van een respondent wil achterhalen. Vaak vindt dit plaats in de vorm van een tweegesprek maar het open interview kan ook in groepsvorm plaatsvinden.
Literatuuronderzoek
Bij literatuuronderzoek ga je op zoek in bestaande literatuur zoals boeken, tijdschriften, kranten, internet, bestaande onderzoeksverslagen etc. Vaak voer je literatuuronderzoek aan het begin van je onderzoek uit om je onderwerp af te bakenen en om je onderzoeksopzet op te kunnen stellen.
Kwantitatieve methoden
Surveyonderzoek
De methode wordt gebruikt om opinies, houdingen, kennis of meningen bij grote groepen mensen te meten. Dit wordt vaak gedaan door middel van enquêtes of vragenlijsten. Bij dit soort enquêtes wordt vaak gebruikt gemaakt van schalen, waarbij de deelnemer (vaak respondent genoemd bij dit soort onderzoeken) bij een vraag kan kiezen uit een beperkt aantal antwoordmogelijkheden (bijvoorbeeld keuze uit vijf antwoordenmogelijkheden). Voor scriptieonderzoek wordt vaak gebruikt gemaakt van de mogelijkheid om een internetenquête op te zetten, hiermee heb je vaak een groot bereik en wordt de data vaak al overzichtelijk gepresenteerd door het enquêteprogramma.
Secundaire analyse
Bij deze methode wordt gebruik gemaakt van al bestaande datasets, dus onderzoeksgegevens die al door andere onderzoekers zijn verzameld. Deze vorm wordt ook wel kwalitatief bureauonderzoek genoemd. Het grootste voordeel van deze methode is natuurlijk dat je niet zelf het onderzoek hoeft te doen, nadeel is wel dat je vaak niet een dataset vindt die aan je specifieke eisen voldoet.
Experimenteel onderzoek
Bij deze vorm van onderzoek wordt vaak een experiment opgezet om een bepaalde hypothese te testen. Hierbij is sprake van een effectmeting, je meet hierbij het effect van X op Y, dit wordt dan vaak een causaal verband genoemd. Ook wordt over het algemeen gebruik gemaakt van een experimentele situatie, op deze manier kun je de controle over de situatie houden. Bij experimenteel onderzoek wordt niet gesproken over respondenten maar over proefpersonen.
Verder wordt de case study ook vaak als kwalitatief onderzoek gezien. Deze vorm wordt vaak gebruikt bij onderzoeken voor economische scripties. Bij een case study wordt één geval (een case) onderzocht. Het voordeel van deze methode is dat er diep op een case ingegaan kan worden. In het geval van een economische studie kan bijvoorbeeld een aspect van een organisatie als case worden gebruikt (bijvoorbeeld recruitement activiteiten). Het grote voordeel van deze methode is dat het veel nieuwe ideeën kan genereren en dus tot aanbevelingen voor een organisatie kan leiden. Het grote nadeel van de case study methode is dat de resultaten vaak alleen gelden voor de ene case en deze in veel gevallen niet gegeneraliseerd kunnen worden. Overigens kan een onderzoek ook bestaan uit meerdere case study’s waar bijvoorbeeld meerdere onderdelen van een organisatie onderzocht kunnen worden.