professional of vakkundig
Wellicht zal de lezer na het lezen van dit artikel een beter beeld hebben van “de professional”. Naar mijn mening wordt het begrip te snel gebruikt wanneer woorden als “vakbekwaam”, “deskundig”, of “beroepsmatig” meer op zijn plaats zou zijn. Concluderend kan gesteld worden dat vooral dan van een ‘professional’ gesproken kan. mag worden, wanneer aan een aantal voorwaarden is voldaan.
Is er verschil tussen professioneel en vakkundig?
Beide gaan uit van een bepaald niveau van kennis en kunde. Om je vak goed uit te kunnen oefenen moet je beschikken over kennis en kwaliteiten die je door studie, begeleiding en ervaring hebt opgedaan. Zowel de ‘vakman’ als de ‘professional’ moeten zich daar in blijven ontwikkelen. Echter voor de vakman ligt dit belang voornamelijk in de zakelijke sfeer: hij/zij zal de concurrent voor willen blijven. De professional daarentegen verbindt zich aan een bepaalde beroepsethiek en is zodoende ‘aan de maatschappij verplicht’ om naar beste weten en kunnen zijn beroep uit te oefenen. Daarnaast is er een ander onderscheid: Een professional komt meestal van buitenaf; hij kan ook door meerdere partijen worden ingeschakeld (bijvoorbeeld in geval van een deskundige). Het werkterrein van de professional reikt daarmee verder dan alleen het specifieke vakgebied. De professional dient letterlijk van alle markten thuis te zijn en zich op minder bekend terrein in korte tijd op zo danig niveau te kunnen oriënteren dat hij een volwaardig gesprekspartner is voor opdrachtgever(s) en andere partijen. Dit vereist onder meer een systematische werkwijze. Het lijk van belang om deze onderscheiding tussen vakkundig en professioneel goed uit elkaar te houden. Niet dat het één of het ander beter is, maar het zijn verschillende posities die op een verschillende manier hun werk doen en dus ook verschillend worden ingezet.
3. Het belang van professioneel handelen Zonder op een theoretische manier op deze vraag in te gaan, wil ik hier een aantal meer algemene opmerkingen over maken. Het belang van de inzet van een ‘professional’ die al deze aspecten aan kan, is kort gezegd dat “het goed gebeurt” en “geen fouten worden gemaakt”. En hier zit dan direct het probleem: Wat is goed en hoe beoordelen we, liefst vooraf, of aan deze eisen wordt voldaan. Voor een opdrachtgever is dit direct een dubbel probleem: het probleem van het oordeel zelf en het feit dat hij, bijna per definitie, de gevraagde kennis in ieder geval zelf niet heeft.
Via het belang van het professioneel handelen is een uitwerking gegeven aan het inhoudelijk professioneel handelen en aan de kaders waarbinnen dit plaats moet vinden. De hierbij besproken onderwerpen kunnen evenzeer opgevat worden als voorwaarden voor het professioneel handelen. Als aan deze voorwaarden niet wordt voldaan is naar mijn oordeel eerder sprake van een deskundige dan van een professional.